Bez cierpiętniczego lukru

źródło: Plus Minus

„Szału nie ma, jest rak” Katarzyna Jabłońska, ks. Jan Kaczkowski, Więź, 2013

Można przed śmiercią zjeść jabłko. 
Można naprawić dach. Zawsze warto się pojednać.

Tematem książki – zapisu rozmowy Katarzyny Jabłońskiej, który przeprowadziła z ks. Janem Kaczkowskim – są choroba i śmierć. Ksiądz Jan przed laty stworzył w Pucku hospicjum – w 2012 roku zdiagnozowano u niego nowotwór mózgu. Mocny głos na rzecz prawdy, że cierpienie, jeśli nawet z marszu nie uszlachetnia, nie jest żadną karą. Przypomina się scena z filmu Alejandro Amenabara „W stronę morza", w której niepełnosprawny ksiądz bezskutecznie usiłuje nakłonić sparaliżowanego Ramona do zaprzestania starań o eutanazję. Mimo oparcia we własnym doświadczeniu, jedyne, czym kapłan dysponuje, to katolicka frazeologia – jakoś okrutnie pusta i jałowa w starciu z żywą raną pogrążonej w rozpaczy duszy protagonisty, któremu „ustawiony" przez hiszpańskiego reżysera widz odruchowo kibicuje.

Pułapka cierpienia

Czytając, lękałem się czegoś, co można by nazwać pornografią cierpienia, i co – mam takie poczucie – w ostatnich latach zrobiło sporą karierę. Chodzi mi o wcale liczne przykłady zbierania funduszy na chore dzieci czy w ogóle osoby młode, gdy chcące poruszyć serca media, a często także same rodziny chorych, odsuwają kotarę bólu przed publicznością tak szeroko, że staje się to nawet nie tyle niesmaczne, ile po prostu zaczyna pełnić funkcję emocjonalnego szantażu. Wywołane tym wzruszenia są chyba jednak dość płytkie, impulsowe, a do rzeczywistej tajemnicy...